Κωνσταντίνος Βουδούρης (Καθηγητής Οικονομικών): Η αντιμετώπιση των οικονομικών επιπτώσεων της πανδημίας - Το κοκτέιλ φαρμάκων

Με βάση επίσημα στοιχεία του ΔΝΤ, η Ελλάδα συγκαταλέγεται ανάμεσα στις χώρες που διέθεσαν σε κρατικές δαπάνες διψήφιο ποσοστό του ΑΕΠ τουςΤην ίδια ώρα που διατυπώνονται αμφιβολίες για την αποτελεσματικότητα του lockdown και η κυβέρνηση ετοιμάζεται να «ανοίξει» την οικονομία, ας κάνουμε μια ακτινογραφία της αντιμετώπισης στη χώρα μας.

Ένα…rapid test για την κυβέρνηση Μητσοτάκη

Με βάση επίσημα στοιχεία του ΔΝΤ, η Ελλάδα συγκαταλέγεται ανάμεσα στις χώρες που διέθεσαν σε κρατικές δαπάνες διψήφιο ποσοστό του ΑΕΠ τους για την αντιμετώπιση των οικονομικών επιπτώσεων του κορωνοϊού.

Αυτό κρίνεται πολύ λογικό καθώς η κυβέρνηση επέλεξε την εφαρμογή ενός παρατεταμένου προγράμματος περιορισμού των μετακινήσεων που πλήγωσε βαθιά την οικονομία. Σαν αντίδοτο σε αυτό το φαρμάκι, έριξε λοιπόν χρήμα στην οικονομία.

Τι περιλάμβαναν όμως τα μέτρα στήριξης της οικονομίας στις άλλες χώρες; Οι περισσότερες κυβερνήσεις επέλεξαν όσον αφορά τη δημοσιονομική πολιτική τους αύξηση των δημοσίων δαπανών και δευτερευόντως μείωση των φόρων.

Πιο συγκεκριμένα, ως προς τις κρατικές δαπάνες αύξησαν τις μεταβιβαστικές πληρωμές και τις επιδοτήσεις σε επιχειρήσεις και εργαζομένους.

Αυτή τη λύση επέλεξαν και οι περισσότερες κυβερνήσεις.
Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι οι μεταβιβαστικές πληρωμές έχουν άμεσο αποτέλεσμα στην οικονομία, ενώ οι δημόσιες επενδύσεις αργούν να αποδώσουν κάτι το οποίο δεν άφηνε περιθώρια η πανδημία να συμβεί. Ωστόσο σε διαφορετικές καταστάσεις είναι προτιμητέες οι δημόσιες επενδύσεις διότι έχουν μεγαλύτερο πολλαπλασιαστή στην οικονομία δηλαδή επιφέρουν μεγαλύτερη αύξηση του παραγόμενου εισοδήματος και προϊόντος.

Οι… κίτρινες κάρτες στα Staikouronomics

Εάν θα έπρεπε να επισημάνουμε τα φάουλ της κυβέρνησης θα λέγαμε ότι δεν επέλεξε τις επιδοτήσεις των λογαριασμών κοινής ωφελείας (και κυρίως του ηλεκτρικού ρεύματος) όπως έκαναν άλλες χώρες όπως οι γειτονικές χώρες Ιταλία (30% έως 50%) και Αλβανία.

‘Φάουλ’ επίσης αποτελεί η μη μείωση ορισμένων φόρων κατανάλωσης ώστε να στηριχθεί περισσότερο η κατανάλωση. Για παράδειγμα η Ιαπωνία εν μέσω πανδημίας έριξε το ήδη χαμηλό συντελεστή ΦΠΑ στο μισό, από 12% σε 6%.
Μια πτώση του ΦΠΑ θα συνέβαλε σε μεγάλη πτώση των τιμών που θα αντιστάθμιζε σε κάποιο βαθμό τη μείωση των εισοδημάτων με αποτέλεσμα το πραγματικό εισόδημα να έχει υποστεί μικρότερη μείωση.

Θα βοηθούσε επίσης την ιδιωτική κατανάλωση που αποτελεί τη μεγάλη ‘ατμομηχανή’ (δυστυχώς ή ευτυχώς) της οικονομίας.

Αντιθέτως η πολιτική Σταικούρα περιλάμβανε αναβολές πληρωμής φόρων, πολιτική που επέλεξαν πάρα πολλές χώρες επίσης.
Άλλο ένα σημαντικό φάουλ είναι ότι η κυβέρνηση δεν επέλεξε τη λύση ‘cash in the hand’. Η λύση αυτή εφαρμόστηκε στο Χονγκ Κονγκ και στις ΗΠΑ και αφορά την οριζόντια μεταβίβαση χρήματος σε όλους τους πολίτες από το κράτος.

Η λύση αυτή προτιμάται σε περιόδους σημαντικής έλλειψης ρευστότητας στην οικονομία.
Πώς όμως θα χρηματοδοτούνταν αυτές οι λύσεις; Θα ήταν προτιμότερο η κυβέρνηση να μην έκλεινε την οικονομία με 700 κρούσματα ανά ημέρα. Να εφάρμοζε δηλαδή ένα πιο soft lockdown όσον αφορά τη χρονική του διάρκεια. Έτσι θα μπορούσε να στηρίξει την οικονομία για βραχύτερο χρονικό διάστημα και να συμπεριλάβει στις δράσεις τις τα τρία παραπάνω μέτρα: μείωση ΦΠΑ, επιδοτήσεις ηλεκτρικού ρεύματος στα νοικοκυριά και ‘cash in the hand’.

www.bankingnews.gr