Χαλάνδρι

Φωτορεπορτάζ Παναγιώτης Πάσχος 

Το Χαλάνδρι είναι αστική περιοχή και δήμος του Βορείου Τομέα Αθηνών της Περιφέρειας Αττικής, με 77.102 κατοίκους το 2021 και έκταση 10,805 τετρ.χλμ.. Στην αρχαιότητα ήταν έδρα του Δήμου Φλύας, τόπο καταγωγής του Ευριπίδη. Κατοικήθηκε από Μικρασιάτες μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή το 1922.

Ο Δήμος διακρίνεται για το άρτιο ρυμοτομικό του σχέδιο και το εκτενές δίκτυο πεζοδρόμων και ποδηλατοδρόμων. Βρίσκεται σε υψόμετρο που κυμαίνεται μεταξύ 185-230 μέτρων και είναι προσβάσιμος από σημαντικούς αυτοκινητοδρόμους όπως η Αττική Οδός, η Κηφισίας και η Μεσογείων.

Εξυπηρετείται μεταξύ άλλων από τους σταθμούς του Μετρό και Προαστιακού, Χαλάνδρι, Πλακεντίας, Αγίας Παρασκευής και Νομισματοκοπείο.

Σημαντικά μνημεία είναι η Μικρασιατική Κρήνη του Χέλιου σε ανάμνηση της ομώνυμης κρήνης στη Μικρά Ασία, ο ναός της Παναγίας Μαρμαριώτισσας και το Μνημείο Μικρασιατικού Ξεριζωμού.

Ονομασία-ετυμολογία

Η ετυμολογία του ονόματος Χαλάνδρι δεν έχει διευκρινισθεί με σαφήνεια. Διάφορες θεωρίες υφίστανται για την ετυμολογία του ονόματος:Η πρώτη θεωρία είναι ότι είχε κάποτε πληθυσμό 1.000 άνδρες, οπότε "Χιλιάνδριον", "Χαλάνδριον", Χαλάνδρι.

Μια άλλη εκδοχή είναι να προέρχεται από Τούρκο ή Αρβανίτη μεγαλογαιοκτήμονα, στον οποίο ανήκαν μεγάλες εκτάσεις γης κοντά στη ρεματιά του Χαλανδρίου κατά την τουρκοκρατία.

Ενώ οι παραπάνω εκδοχές δεν είναι επιστημονικά έγκυρες, η ονοματολογική έρευνα στον χώρο τής γλωσσολογίας έχει οδηγήσει στην αναγωγή τού τοπωνυμίου σε τύπο *χαλάδρι < χαράδρι, που είναι υποκοριστικό τής λέξης χαράδρα και οφείλεται στην αρχική μορφή τού εδάφους στην περιοχή.