Η εκτροφή Γαϊδουριών

Του Παναγιώτη Πάσχου ( Κτηνίατρος) 

Ο γάιδαρος, η γαϊδούρι, στο θηλυκό γένος γαϊδάρα,η γαϊδούρα, και στα Αρχαία Ελληνικά όνος είναι εξημερωμένο θηλαστικό ζώο πού ανήκει στην οικογένεια ιπποειδών.
Ωστόσο διαφέρουν πολύ από τα άλογα στη θερμοκρασία, στο σφυγμό, στην αναπνοή, μεταβολισμό φαρμακευτικής αγωγής,και στη διατροφή.

Ακόμα στην Ελλάδα η εκτροφή γαϊδουριών για την παραγωγή γάλακτος δεν έχει πάρει μεγάλες εκτάσεις και αυτό το υποδηλώνει και η απογραφή του 2014 αναφέρει ότι οι εκτροφές είναι 12829 κεφαλές.

Το γαϊδουρινό γάλα θεωρείται από πολλούς πολύ υψηλού επιπέδου αφού προσδιορίζει στο μητρικό και η τιμή του κυμαίνεται από 30-100ευρώ το λίτρο.

Αυτό που εκπλήσσει είμαι η τιμή του σε τυρί που ξεκινάει από τα 1.000 ευρώ και μπορεί να φτάσει έως και 3.000 το κιλό, αφού για την παραγωγή του χρειάζονται 25 λίτρα γάλα γαϊδούρας.

Το γάλα γαϊδούρας χρησιμοποιείτε για την παραγωγή σαπουνιών, κρέμες προσώπου, αφρόλουτρα, και πολλά ακόμα καλλυντικά.

Στην Ελλάδα για εκτροφή γαϊδουριών υπάρχει ο αρκαδικός γάιδαρος, και ο κυπριακός.

Το γαϊδούρι χρειάζεται στέγαση χωρίς κάποια βαριά κατασκευή αφού είναι πολύ ανθεκτικά ζώα σε διάφορες ακραίες θερμοκρασίες.

Η ημερήσια παραγωγή γάλακτος ανά ζώο κυμαίνεται από 0.500-1,500 λίτρα.

Το άρμεγμα της γαϊδούρας πρέπει να γίνεται μέχρι τρεις φορές κατά τη διάρκεια της μέρας με διαφορά τριών ωρών.

Ο οιστρικός κύκλος της γαϊδούρας συνήθως έχει διάρκεια 25 με 30 ημέρες.

Κατά το διάστημα του οίστρου η συμπεριφορά της γαϊδούρας έχει τα εξής χαρακτηριστικά: κλείσιμο του στόματος εκτεταμένο το λαιμό, κλείσιμο ματιών, είσαι και εσύ κομμάτι της ουράς, και μάθηση με έντονη σιαλόρροια.

Η κύηση έχει διάρκεια 12 μήνες γεννά κυρίως ένα πουλάρι, με πολύ σπάνιες να είναι οι πολύδυμες κυήσεις.
Μετά τον τοκετό λόγω της φροντίδας του πουλαριου απωθεί το αρσενικό, έρχεται ξανά για επιβίβαση μετά από τρεις ιστορικούς κύκλους.

Το πουλάρι πρέπει να λαμβάνει γάλα τουλάχιστον μέχρι τους τρεις πρώτους μήνες.
Η γαλακτική περίοδος της γαϊδούρας συνολικά είναι περίπου 10 μήνες.
Το πουλάρι τέσσερις μήνες μετά από τη γέννησή του αρχίζει να λαμβάνει κανονική τροφή παράλληλα με θηλασμό, και σταδιακά μέχρι τον 6ο μήνα απογαλακτίζεται.

Τα φουλάρια αποχωρίζονται από τη γαϊδούρα τρεις ώρες πριν την πρώτη αμελξη,και πάντα βρίσκονται σε οπτικό πεδίο.

Τα γαϊδούρια καλύπτουν τις διατροφικές τους ανάγκες με κατανάλωση σιτηρέσιου με μέγιστο ποσοστό σε πρωτεΐνες 12%.

Για τα ζώα που βρίσκονται σε εγκυμοσύνη, που αναπτύσσονται, που θηλάζουν και κατά τη διάρκεια του χειμώνα ενδείκνυται σιτηρέσιο που αποτελείται από 50% σανό τριφυλλιού και 50% από χλωρά νομή.

Η ποσότητα τροφής που πρέπει να χορηγείται είναι περίπου 1 κιλό μίγματος σανού και καρπών ανά 50 κιλά σωματικού βάρους.

Ο γάιδαρος παρόλο που είναι ανθεκτικό ζώο να ελέγχετε συχνά από κτηνίατρο, το βάρος του, και να γίνεται ακρόαση της καρδιάς.

Κάθε 6 μήνες πραγματοποιούμε έλεγχο των δοντιών, και πρέπει να τηρείται το εκάστοτε εμβολιακό σχήμα και ειδικά για τον τέτανο, καθώς και αντιπαρασιτική θεραπεία για τα γηραιότερα ζώα.

Οι ασθένεις που μπορεί να έχει ο γάιδαρος είναι του αναπνευστικού συστήματος, όγκοι και καρκίνος του δέρματος, ασθένειες των άκρων,και μεταβολικές ασθένειες.

Γενικά η εκτροφή γαϊδουριών δεν είναι εύκολη υπόθεση αλλά με σωστή διαχείριση μπορεί να αποδειχθεί πολύ κερδοφόρα εφόσον πραγματοποιηθεί μελετημένα, και αποδοθεί στο ζώο η κατάλληλη φροντίδα.

ΥΓ: Η φωτογραφία εξωφύλλου είναι από τον Υμηττό μας, στην περιοχή της Άνω Γλυφάδας