Τι διακυβεύεται στη δίκη της Χρυσής Αυγής

Μία απόφαση που αναμφίβολα «διαπερνά» ολόκληρη την ελληνική κοινωνία, μιας και αφορά στα θεμέλια της Δημοκρατίας, αποτελεί η ετυμηγορία του Τριμελούς Εφετείου Κακουργημάτων της Αθήνας στη δίκη της Χρυσής Αυγής.

Ύστερα από 453 συνεδριάσεις για περίπου πεντέμισι χρόνια, έφτασε η κορυφαία ώρα της απόφασης σε μία δίκη που θεωρείται η μεγαλύτερη των τελευταίων δεκαετιών στη χώρα μας, μετά από εκείνη των πραξικοπηματιών της Χούντας. Η διάρκειά της άλλωστε μαρτυρά τον ιστορικό χαρακτήρα της δίκης στην οποία κατηγορούμενη είναι σύσσωμη η ηγεσία ενός πολιτικού κόμματος, της Χρυσής Αυγής. Είναι η πρώτη φορά εξάλλου που παραπέμπεται ως εγκληματική οργάνωση ένα κόμμα το οποίο σημείωσε επί τρεις εκλογικές αναμετρήσεις εντυπωσιακή άνοδο για να κατακρημνιστεί τελικά στις τελευταίες εκλογές και να μείνει εκτός κοινοβουλίου.


«Η καρδιά της Δημοκρατίας χτυπά στο Εφετείο της Αθήνας», όπως τονίζουν πολλοί, αναδεικνύοντας τον κρίσιμο χαρακτήρα της απόφασης που καλούνται να εκδώσουν οι τρεις τακτικοί δικαστές, οι οποίοι μέχρι και την τελευταία στιγμή συνεχίζουν τον «μαραθώνιο» των διασκέψεών τους.

Η μητέρα-σύμβολο

Χιλιάδες κόσμου αναμένεται να φτάσει το πρωί της Τετάρτης στο Εφετείο στέλνοντας το μήνυμα που κατακλύζει τα κοινωνικά δίκτυα το τελευταίο διάστημα: «Δεν είναι αθώοι». Γυναίκα-σύμβολο για τους πολίτες που προτίθενται να βρεθούν έξω από το Εφετείο είναι η μητέρα του Παύλου Φύσσα. Η μητέρα του άτυχου μουσικού, Μάγδα Φύσσα, η οποία επωμίστηκε το βάρος ενός τιτάνιου αγώνα ενάντια στη Χρυσή Αυγή, καθώς η μοίρα την έφερε αντιμέτωπη με το «φάντασμα» του φασισμού όταν βύθισε στο πένθος την οικογένειά της.

Με σφιγμένη την ανάσα, η Μάγδα Φύσσα θα περιμένει να ακούσει από τα χείλη της προέδρου του δικαστηρίου, Μαρίας Λεπενιώτη, την ετυμηγορία όχι μόνο για τη δολοφονία του παιδιού της και τον καθ’ ομολογία δολοφόνο του, Γιώργο Ρουπακιά, αλλά για όλα τα εγκλήματα που φέρουν την υπογραφή μελών της Χρυσής Αυγής. Κι είναι αυτές οι εγκληματικές πράξεις που θα καθορίσουν την απάντηση στο κρίσιμο ερώτημα αν το κόμμα της Χρυσής Αυγής δρούσε ως εγκληματική οργάνωση.

Η στάση της ηγεσίας της Χρυσής Αυγής στην απόφαση

Αν και οι πληροφορίες αναφέρουν πως οι βουλευτές της Χρυσής Αυγής θα λάμψουν και πάλι διά της απουσίας τους από το δικαστήριο, το πραγματικό διακύβευμα της δίκης είναι ένα: εάν το κόμμα αποτελούσε το νομιμοφανές επίχρισμα μίας εγκληματικής οργάνωσης. Σύμφωνα πάντως με τη δικονομία, οι κατηγορούμενοι έχουν δικαίωμα να μην παρίστανται στο ακροατήριο ακόμα κι αν ποινές που επικρέμονται για την ηγεσία της Χρυσής Αυγής μπορεί να φτάσουν και τα 15 χρόνια.

Οι ποινές για εγκληματική οργάνωση

Κατηγορούμενοι για εγκληματική οργάνωση είναι συνολικά 65. Από αυτούς 45 κατηγορούνται για ένταξη (με 20 εξ αυτών να κατηγορούνται μόνο για αυτό).

Για διεύθυνση εγκληματικής οργάνωσης δικάζονται 20 κατηγορούμενοι, δηλαδή οι 18 πρώην βουλευτές του κόμματος, καθώς και οι πυρηνάρχες Νίκαιας και Περάματος. Από τους 20 οι 18 έχουν μόνο αυτή την κατηγορία.



Το πλαίσιο ποινών, με βάση τις ευμενέστερες συνθήκες του νέου ποινικού κώδικα για την εγκληματική οργάνωση, είναι το εξής:

*Ποινή ένταξης: 5-10 χρόνια (με ελαφρυντικό 1-5)

*Ποινή διεύθυνσης: 5-15 χρόνια (με ελαφρυντικό 2-8).

Καρέ καρέ η διαδικασία στην απόφαση

Η απόφαση του δικαστηρίου επί της ενοχής των κατηγορουμένων, η οποία θα ανακοινωθεί το πρωί της Τετάρτης, θα κρίνει εν πολλοίς και τον αριθμό των δικασίμων που θα απαιτηθούν προκειμένου να πέσει η αυλαία στη δίκη.

Σε κάθε περίπτωση το δικαστήριο πρόκειται να συνεδριάζει ως αργά το απόγευμα ή και το βράδυ αν αυτό κρίνεται αναγκαίο για να ολοκληρωθεί κάθε σκέλος της απόφασης.

Κρίσιμα τα ελαφρυντικά για την «τύχη» των καταδικασθέντων

Μετά την απόφαση επί της ενοχής, τον λόγο θα λάβουν οι συνήγοροι υπεράσπισης των καταδικασθέντων για την αναγνώριση ελαφρυντικών από τα οποία θα εξαρτηθεί και η «τύχη» τους, εάν δηλαδή θα μείνουν εκτός ή εντός φυλακής.

Σε κανένα από τα στάδια αυτά της απόφασης δεν έχουν δικαίωμα λόγου οι συνήγοροι Πολιτικής Αγωγής.

Αντίθετα, η υπεράσπιση έχει τη δυνατότητα να δευτερολογήσει, μετά την εισαγγελική πρόταση επί των ελαφρυντικών. Κρίνοντας πάντως από την αγόρευση της εισαγγελέως που έριξε στα μαλακά τους κατηγορουμένους, θεωρώντας πως οι εγκληματικές πράξεις ήταν μεμονωμένες και όχι στο πλαίσιο εγκληματικής οργάνωσης, θεωρείται μάλλον αναμενόμενο να προτείνει την αναγνώριση ελαφρυντικών σε όσους κατηγορουμένους δεν… είδε στοιχεία ενοχής.

Μετά από διάσκεψη των δικαστών, η πρόεδρος θα ανακοινώσει εάν και σε ποιους καταδικασθέντες θα αναγνωριστούν ελαφρυντικά. Σημαντικό ρόλο βέβαια σε αυτό θα παίξουν οι καταδίκες που έχουν στις πλάτες τους οι κατηγορούμενοι. Σε αρκετές μάλιστα περιπτώσεις πρόκειται για τελεσίδικες καταδίκες για άλλες υποθέσεις.

Μετά τη «μάχη» των ελαφρυντικών, η σκυτάλη θα περάσει στην απαγγελία των ποινών, αφού προηγουμένως η εισαγγελέας υποβάλει την πρότασή της και πάρει τον λόγο η υπεράσπιση, ζητώντας το μίνιμουμ αυτών. Στη συνέχεια το δικαστήριο θα προχωρήσει στη συγχώνευση των ποινών.

Ποινές με αναστολή;

Τότε θα ξεκινήσει και η μέγιστη προσπάθεια των καταδικασθέντων, διά των συνηγόρων τους, για την αναστολή ή όχι εκτέλεσης της ποινής, κάτι που μπορεί να τους επιτρέψει να γλιτώσουν τη φυλακή και να αφεθούν ελεύθεροι με ή χωρίς όρους.

Τον λόγο θα λάβει πρώτη η Εισαγγελέας, η οποία θα εισηγηθεί αν θα πρέπει να δοθεί και σε ποιους κατηγορούμενους αναστέλλουσα δύναμη στην έφεση. Στην περίπτωση που κάποιος ή κάποιοι εκ των κατηγορουμένων δεν είναι παρόντες στο εδώλιο κατά την απαγγελία της ποινής, τότε το δικαστήριο θα διατάξει την εκτέλεση της απόφασής του.

Σύμφωνα με τον νέο Ποινικό Κώδικα πάντως, το δικαστήριο δεν μπορεί να επιβάλει στέρηση πολιτικών δικαιωμάτων στους καταδικασθέντες, καθώς καταργήθηκε ως παρεπόμενη ποινή. Έτσι, εφόσον βέβαια δεν υπάρχει αμετάκλητη καταδίκη, οι καταδικασθέντες της Χρυσής Αυγής δεν μπορούν να στερηθούν του δικαιώματος του εκλέγεσθαι, καθώς έχουν τη δυνατότητα να κατέβουν ως υποψήφιοι στις επόμενες εκλογικές αναμετρήσεις.

Σε περίπτωση ομόφωνης αθώωσης από την κατηγορία της εγκληματικής οργάνωσης, η απόφαση θεωρείται τελεσίδικη χωρίς δυνατότητα άσκησης κάποιου ένδικου μέσου. Και μόνο αν η αθώωση είναι κατά πλειοψηφία ο προϊστάμενος της Εισαγγελίας έχει δικαίωμα να ασκήσει έφεση εντός 10ημέρου είτε αυτεπάγγελτα (υπέρ του νόμου) είτε και μετά από αίτημα της Πολιτικής Αγωγής.

Φωτογραφίες: EUROKINISSI/ ΤΑΤΙΑΝΑ ΜΠΟΛΑΡΗ