Γιάννης Ελαφρός
Μπορεί να λέμε πως το χιόνι φέρνει «μια άσπρη μέρα», αλλά αυτή τη φορά η «Μήδεια» άφησε τα «παιδιά» του κρατικού μηχανισμού να «σφάζονται» μεταξύ τους για το ποιος έχει την ευθύνη για τα τεράστια προβλήματα που παρουσιάστηκαν, φέρνοντας στην επιφάνεια μακρόχρονες παθογένειες. Περίπου 70.000 νοικοκυριά, σύμφωνα με τον ΔΕΔΔΗΕ, έμειναν για μέρες χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα, δηλαδή χωρίς θέρμανση, χωρίς φως, χωρίς μαγείρεμα, χωρίς επικοινωνία ή με δραματικά προβλήματα σε όλα αυτά. Σε αρκετές περιπτώσεις είχε κοπεί και το νερό. Και βέβαια σε συνθήκες πολύ έντονου ψύχους και εν μέσω πανδημίας.
Κι όλα αυτά από ένα κύμα κακοκαιρίας ιδιαιτέρως έντονο και ασυνήθιστο στην Αττική (από το 2008 είχε να εμφανιστεί παρόμοιο), τα φαινόμενα του οποίου όμως είχαν προβλεφθεί με αυξημένη ακρίβεια από τους μετεωρολόγους.
Καθώς το μεγαλύτερο μέρος των διακοπών ρεύματος προκλήθηκε από πτώσεις δέντρων και κυρίως κλαδιών (σε ποσοστό 80%-90%, σύμφωνα με τον ΔΕΔΔΗΕ) στα καλώδια μεταφοράς ηλεκτρικού, ξεκίνησε μεγάλη αντιπαράθεση για το ποιος ευθύνεται για τον μη καθαρισμό τους. Φωτ. ΙΝΤΙΜΕ NEWS
Μέσα σε αυτή την πραγματικότητα, το πλέον αχρείαστο ήταν το πινγκ πονγκ απόδοσης ευθυνών μεταξύ δήμων, Περιφέρειας, ΔΕΔΔΗΕ, το οποίο άφησε τους παθόντες παγερά αδιάφορους, αυτή τη φορά με το «παγερά» τραγικά πραγματικό.
Καθώς το μεγαλύτερο μέρος των διακοπών ρεύματος προκλήθηκε από πτώσεις δέντρων και κυρίως κλαδιών (σε ποσοστό 80%-90%, σύμφωνα με τον ΔΕΔΔΗΕ) στα καλώδια μεταφοράς ηλεκτρικού, ξεκίνησε μεγάλη αντιπαράθεση για το ποιος ευθύνεται για τον μη καθαρισμό τους. Η Περιφέρεια Αττικής υπέδειξε τον ΔΕΔΔΗΕ. «Ο κάθε φορέας οφείλει να αναλαμβάνει τις ευθύνες του και τώρα οφείλει να το κάνει και ο ΔΕΔΔΗΕ και να αποκαταστήσει άμεσα τα προβλήματα ηλεκτροδότησης στις χιλιάδες οικογένειες», σημείωσε σε ανακοίνωσή της. Από την άλλη πλευρά λεγόταν πως οι δήμοι δεν προχώρησαν στις αναγκαίες αποψιλώσεις, με τη σύγχυση να γενικεύεται –ακόμα και σε υψηλό πολιτικό επίπεδο– για το ποιος τελικά και τι πρέπει να (είχε) κάνει.
Σύμφωνα με τη νομοθεσία, είναι ευθύνη του ΔΕΔΔΗΕ να ελέγχει και να καθαρίζει το δίκτυο ηλεκτρομεταφοράς των 112 χιλιομέτρων και να κόβει δέντρα ή κλαδιά που βρίσκονται σε απόσταση 2,5 μέτρων από τις γραμμές μέσης τάσης και ενός μέτρου από τις γραμμές χαμηλής τάσης. Για το έργο αυτό (που πραγματοποιείται Μάρτιο – Απρίλιο, ενόψει καλοκαιριού που είναι μεγάλος ο κίνδυνος πυρκαγιών), δεν χρειάζεται άδεια από το δασαρχείο, ζητείται όμως από τους δήμους ή το δασαρχείο υπόδειξη χώρων για την εναπόθεση των κλαδεμάτων. Κι ενώ φαίνεται πως με «άμυνα ζώνης» (1 ή 2,5 μέτρων) η πλευρά των ΟΤΑ «δικαιώνεται», τι γίνεται εάν καρφωθεί πάνω στο ηλεκτροφόρο καλώδιο κλαδί ή δέντρο που βρίσκεται εκτός ζώνης (και ποιος θα τη μετράει;) ή απλώς πέσει και κλείσει την πρόσβαση; Τότε το μπαλάκι πάει στον δήμο.
Σημείο αντιπαράθεσης έγινε και το πρόβλημα των κλειστών δρόμων, καθώς τα συνεργεία του ΔΕΔΔΗΕ σε πολλές περιπτώσεις έλεγαν πως δεν μπορούσαν να φτάσουν στα σημεία των βλαβών, ρίχνοντας τις ευθύνες στους ΟΤΑ, για να εισπράξει ο Διαχειριστής καταγγελίες (κυρίως από την Περιφέρεια) για ερπυστριοφόρα οχήματά του που δεν επιχειρούν.
Φωτ. ΑΠΕ-ΜΠΕ / ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΣΑΪΤΑΣ
Ελλειψη συντονισμού
«Αυτό που κυρίως λείπει είναι ο συντονισμός και όχι μόνο μεταξύ δήμων και ΔΕΔΔΗΕ, σε όλα τα επίπεδα. Οι αρμοδιότητες όσον αφορά τον καθαρισμό των καλωδίων είναι ξεκάθαρες. Το γενικό πλαίσιο όμως που παράγει αλληλοκαλύψεις πρέπει να το ξαναδούμε άμεσα. Για παράδειγμα, όσον αφορά το να μένουν ανοικτοί οι δρόμοι. Η Περιφέρεια έχει την ευθύνη για το οδικό δίκτυο εκτός οικισμών, ο δήμος εντός. Σκεφτείτε τώρα στην Π.Ε. Τρικάλων. Θα ξεκινάει το μηχάνημα της Περιφέρειας, θα κάνει τόσα χιλιόμετρα, θα φτάνει στο χωριό, αλλά δεν θα το καθαρίζει, για να πάει το δικό μας;», λέει στην «Κ» ο Δημήτρης Παπαστεργίου, δήμαρχος Τρικκαίων και πρόεδρος της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας.
«Αυτές τις ημέρες γίνεται πολύς λόγος για την κοπή δέντρων που είτε είναι άρρωστα είτε μπορούν να προκαλέσουν προβλήματα. Ξέρετε πόσο δύσκολη διαδικασία είναι να κοπεί ένα δέντρο; Για κάθε ένα πρέπει να παρθεί απόφαση από το δημοτικό συμβούλιο, με συγκεκριμένη αιτιολόγηση. Εντός σχεδίου πόλεως δεν χρειάζεται άδεια από το δασαρχείο, παρά μόνο σε περιπτώσεις δημόσιας έκτασης μέσα στην πόλη, π.χ. παραποτάμια βλάστηση», συμπληρώνει ο κ. Παπαστεργίου. «Σωστά θέλουμε να προστατεύσουμε τα δέντρα, αλλά έχουμε δημιουργήσει μια μεγάλη γραφειοκρατία, που σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης ή πολιτικής προστασίας δεν λειτουργεί», σημειώνει ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ.
Πέρα από τα προβλήματα του συντονισμού και των πολλαπλών ανευθυνοϋπεύθυνων, φαίνεται πως καταγράφονται και σοβαρά ελλείμματα προσωπικού και μέσων. «Τα τελευταία χρόνια, ακόμα και τώρα με τον θεσμό της κινητικότητας, το προσωπικό των δήμων έχει μειωθεί σημαντικά», λέει στην «Κ» ο κ. Παπαστεργίου. Ανάλογη εικόνα υπάρχει και στο δυναμικό του ΔΕΔΔΗΕ. Πολλές από τις εργασίες που αναφέραμε πραγματοποιούνται από εργολαβίες, χωρίς να είναι στενός ο έλεγχος των υπηρεσιών. «Ιδιαίτερο ζήτημα είναι τα μέσα, τα μηχανήματα. Οι δήμοι έχουν πολλά χρόνια να πάρουν καινούργιο εξοπλισμό. Προφανώς στους δήμους της Αθήνας, και λόγω κλιματολογικών συνθηκών, έλειπαν τα μέσα», τονίζει ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ.
Συνολικά χρειάζεται μια αλλαγή νοοτροπίας στο θέμα της Πολιτικής Προστασίας, που λόγω και κλιματικής αλλαγής αποκτά ολοένα και πιο αναβαθμισμένη σημασία. Απλοποίηση, καθορισμένοι ρόλοι, συνεργασία-συντονισμός, επάρκεια μέσων και προσωπικού. Επίσης, επαυξημένη επαγρύπνηση και προετοιμασία. Επιτρέπεται να υπάρχουν αντλιοστάσια ύδρευσης ή άλλες κρίσιμες υποδομές χωρίς γεννήτριες παραγωγής ρεύματος; Για πόσο ακόμα θα περιμένει το έργο υπογειοποίησης των καλωδίων της ΔΕΗ, ξεκινώντας κατ’ αρχάς από τις πιο ευαίσθητες περιοχές;
Ελλειψη συντονισμού
«Αυτό που κυρίως λείπει είναι ο συντονισμός και όχι μόνο μεταξύ δήμων και ΔΕΔΔΗΕ, σε όλα τα επίπεδα. Οι αρμοδιότητες όσον αφορά τον καθαρισμό των καλωδίων είναι ξεκάθαρες. Το γενικό πλαίσιο όμως που παράγει αλληλοκαλύψεις πρέπει να το ξαναδούμε άμεσα. Για παράδειγμα, όσον αφορά το να μένουν ανοικτοί οι δρόμοι. Η Περιφέρεια έχει την ευθύνη για το οδικό δίκτυο εκτός οικισμών, ο δήμος εντός. Σκεφτείτε τώρα στην Π.Ε. Τρικάλων. Θα ξεκινάει το μηχάνημα της Περιφέρειας, θα κάνει τόσα χιλιόμετρα, θα φτάνει στο χωριό, αλλά δεν θα το καθαρίζει, για να πάει το δικό μας;», λέει στην «Κ» ο Δημήτρης Παπαστεργίου, δήμαρχος Τρικκαίων και πρόεδρος της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας.
«Αυτές τις ημέρες γίνεται πολύς λόγος για την κοπή δέντρων που είτε είναι άρρωστα είτε μπορούν να προκαλέσουν προβλήματα. Ξέρετε πόσο δύσκολη διαδικασία είναι να κοπεί ένα δέντρο; Για κάθε ένα πρέπει να παρθεί απόφαση από το δημοτικό συμβούλιο, με συγκεκριμένη αιτιολόγηση. Εντός σχεδίου πόλεως δεν χρειάζεται άδεια από το δασαρχείο, παρά μόνο σε περιπτώσεις δημόσιας έκτασης μέσα στην πόλη, π.χ. παραποτάμια βλάστηση», συμπληρώνει ο κ. Παπαστεργίου. «Σωστά θέλουμε να προστατεύσουμε τα δέντρα, αλλά έχουμε δημιουργήσει μια μεγάλη γραφειοκρατία, που σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης ή πολιτικής προστασίας δεν λειτουργεί», σημειώνει ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ.
Πέρα από τα προβλήματα του συντονισμού και των πολλαπλών ανευθυνοϋπεύθυνων, φαίνεται πως καταγράφονται και σοβαρά ελλείμματα προσωπικού και μέσων. «Τα τελευταία χρόνια, ακόμα και τώρα με τον θεσμό της κινητικότητας, το προσωπικό των δήμων έχει μειωθεί σημαντικά», λέει στην «Κ» ο κ. Παπαστεργίου. Ανάλογη εικόνα υπάρχει και στο δυναμικό του ΔΕΔΔΗΕ. Πολλές από τις εργασίες που αναφέραμε πραγματοποιούνται από εργολαβίες, χωρίς να είναι στενός ο έλεγχος των υπηρεσιών. «Ιδιαίτερο ζήτημα είναι τα μέσα, τα μηχανήματα. Οι δήμοι έχουν πολλά χρόνια να πάρουν καινούργιο εξοπλισμό. Προφανώς στους δήμους της Αθήνας, και λόγω κλιματολογικών συνθηκών, έλειπαν τα μέσα», τονίζει ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ.
Συνολικά χρειάζεται μια αλλαγή νοοτροπίας στο θέμα της Πολιτικής Προστασίας, που λόγω και κλιματικής αλλαγής αποκτά ολοένα και πιο αναβαθμισμένη σημασία. Απλοποίηση, καθορισμένοι ρόλοι, συνεργασία-συντονισμός, επάρκεια μέσων και προσωπικού. Επίσης, επαυξημένη επαγρύπνηση και προετοιμασία. Επιτρέπεται να υπάρχουν αντλιοστάσια ύδρευσης ή άλλες κρίσιμες υποδομές χωρίς γεννήτριες παραγωγής ρεύματος; Για πόσο ακόμα θα περιμένει το έργο υπογειοποίησης των καλωδίων της ΔΕΗ, ξεκινώντας κατ’ αρχάς από τις πιο ευαίσθητες περιοχές;
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου